درواقع، تعداد زیادی از کارگران در آن سال‌ها، به بهانه‌ی بیماری از رفتن به کارخانه پس از یک روز تعطیل رسمی امتناع می‌کردند. در همان دوران، اصطلاح جمعه سیاه را پلیس فیلادلفیا و راچستر هم استفاده کرد. ترافیکی که با شروع فصل خرید کریسمس در خیابان‌ها ایجاد می‌شد، حکم مصیبت را برای نیروی پلیس داشت که به استفاده از اصطلاح جمعه سیاه و شنبه سیاه منجر شد. بنابراین آمار فروش آنلاین پس از کرونا نشان می‌دهد که فرهنگ خرید اینترنتی در ایران هم روز‌به‌روز گسترش‌یافته است. Black friday تخفیف ویژه جمعه سیاه در دیگر کشورهای اطراف هم برگزار می‌شود؛ اما هزینه رفت‌وآمد و اقامت در ترکیه ارزان‌تر است. دیگر شهر مهم تجاری خاورمیانه یعنی دبی برای خرید از تخفیف و حراجی بلک فرایدی پیشنهاد می‌شود؛ اما از قبل باید ویزای دبی (امارات متحده عربی)، رزرو هتل و خرید پرواز دبی را انجام داده باشید. تعداد افرادی که در بلک فرایدی زخمی می‌شوند یا فوت می‌کنند، آمار جالبی دارد و برخی آمارها تعداد آنها را از افرادی بیشتر گزارش می‌کنند که هرساله براثر حمله‌ی کوسه در آمریکا جان خود را از دست می‌دهند. آمار فروش جمعه سیاه در ایالات متحده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده‌ی اوج‌گیری خرید در این روز بوده است. جمعه سیاه از چند سال پیش به‌عنوان پرفروش‌ترین روز برای خرده‌فروشان آفلاین و آنلاین آمریکایی شناخته می‌شود. به‌عنوان مثال، آمار سال ۲۰۱۷ بلک فرایدی مجموع خرید کاربران را ۵۸/۳ میلیارد دلار بیان می‌کند که به‌معنای ۳۳۵/۴۷ دلار خرید برای هر کاربر است. احتمالاً تعجب نخواهید کرد اگر بدانید که در جمعه سیاه سال 1399 در ایران فروش ماسک و ماده ضدعفونی، بیشتر از محصولات دیگر بود. البته این مسئله کاملاً طبیعی است، چراکه نیاز مردم در سال‌های شیوع کرونا کاملاً تغییر کرده است. از محصولات پرفروش دیگر در جمعه سیاه در ایران می‌توان به خرید گوشی موبایل، لباس و لوازم آرایش و سرگرمی‌هایی مثل پازل اشاره کرده. برای یک برنامه‌ریزی اصولی و قدرتمند باید داده‌ها و آمارهای فروش سال گذشته در برند خودتان و کسب‌وکارهای مشابه را بررسی کنید. این رویداد، از یکشنبه قبل از شکرگزاری شروع‌شده و تا یکشنبه بعدازآن ادامه می‌یابد. وجود مراکز سرگرمی، کافه‌ها و رستوران‌های متعدد مرکز خرید فروم را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد برای خرید بلک فرایدی استانبول تبدیل کرده است. زورلو هم یکی از پاساژهای لوکس و گران‌قیمت استانبول است که در بخش اروپایی این شهر قرار دارد. این مرکز خرید بزرگ، بیش از 180 واحد تجاری دارد و علاوه بر فروشگاه‌های برندهای معتبر، کافه، رستوران و سینما هم دارد.
- حتی اگر قصد خرید در بلک فرایدی را نداشته باشیم، از روی حس کنجکاوی هم که شده می‌خواهیم بدانیم پرفروش‌ترین محصولات تخفیف خورده بلک فرایدی در سال 2021 چه کالاهایی را شامل شده است.
- تعطیلات عید شکرگزاری تا دوشنبه سایبری، رکورد بیشترین خرید و فروش محصولات در دنیا شکسته می‌شود که به این تعطیلات، تعطیلات میلیون دلاری می‌گویند.
- یکی دیگر از اتفاقات باور نکردنی بلک فرایدی دعوا بر سر یک دوچرخه کودک بود، که در آخر زنی با شکست رقبا موفق به خرید رایگان آن دوچرخه می‌شود.
- تلویزیون، یکی از این کالاهای الکترونیکی محسوب می‌شود که بر سر خرید آن، افراد باهم می‌جنگند و حتی به هم شلیک می‌کنند!
- آمار فروش جمعه سیاه در ایالات متحده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده‌ی اوج‌گیری خرید در این روز بوده است.
به‌مرورزمان این رسم تخفیف و فروش فوق‌العاده فروشگاه‌ها به یک سنت تبدیل شد و اکنون تمام فروشگاه‌ها در این جمعه محصولات خود را با قیمت پایین‌تر به فروش می‌رسانند. بعدها این سنت با توسعه تکنولوژی و اینترنت، به کشورهای دیگر مثل ایران رسید. اگر برند دیگر یا نکته مهمی درباره خرید در حراجی جمعه سیاه به ذهنتان می‌رسد که ما به آن اشاره نکردیم، خوشحال می‌شویم در قسمت نظرات با ما و مخاطبانمان در مجله فلایتیو در میان بگذارید. در سفر به استانبول می‌توانید برای بازدید و خرید از مراکز تجاری زیر برنامه‌ریزی کرده و محل اقامت خود را در نزدیکی پاساژ موردنظر رزرو کنید. از طرف دیگر، پیامک خیلی سریع به دست افراد می‌رسد و افراد هم به سرعت آن را باز می‌کنند و می‌خوانند. اگر لینک داخل اس ام اس گذاشته باشید، سریع آن را باز می‌کنند و اگر از اجناس شما خوشان بیاید آن را می‌خرند. سقف این حراج‌ها به ۷۰ درصد هم می‌رسد، که فرصت فوق‌العاده‌ای را برای خرید اجناس برندی که در طول سال قیمت بالایی دارند، فراهم می‌کنند. با رزرو هتل های ارزان استانبول، می‌توان دسترسی نزدیک و راحتی به مراکز خرید داشت. علاوه‌بر ایالات متحده، کشورهایی همچون کانادا، بریتانیا، مکزیک، رومانی، هند، فرانسه، آلمان، سوئیس، استرالیا و نیوزیلند با رویدادهای جمعه سیاه بزرگ شناخته می‌شوند. در این کشورها، مراسم ویژه‌ای برای جمعه سیاه برگزار می‌شود و خرید تخفیف‌دار به فروشگاه‌های آنلاین محدود نیست؛ هرچند بسیاری از کاربران در کشورهای مذکور نیز امروزه خرید آنلاین در سرویس‌هایی همچون آمازون و والمارت و دیگران را ترجیح می‌دهند. اولین‌باری که اصطلاح بلک فرایدی برای روز پس از جشن شکرگزاری به‌کار رفت، در مقاله‌ای در سال ۱۹۵۱ و ژورنال Factpry Management and Maintenance بود. همین ژورنال مجددا اصطلاح را در نوامبر ۱۹۵۲ به‌کار برد و این‌بار هم اصطلاح جمعه سیاه ربطی به خرید و حراج نداشت.
بلک فرایدی ۱۴۰۲ چه روزی است؟ حراج جمعه سیاه ۲۰۲۳
گالری پرسته قصد دارد در این مقاله به ویژگی‌های این روز در کشورها و فرهنگ‌های مختلف ازجمله ایران، بپردازد. مارینا ویاپورت یکی از بزرگ‌ترین مراکز خرید ترکیه و خاورمیانه است که حدود 154 برند مختلف در آن نمایندگی دارند و هرچه بخواهید در آن پیدا می‌شود. در زمان بلک فرایدی ترکیه می‌توانید انواع پوشاک مردانه و زنانه، لوازم‌خانگی، کالای دیجیتال، ساعت و گوشی‌های هوشمند اپل و سامسونگ را با تخفیف‌های خوب از مارینا ویاپورت بخرید. در کنار خرید هم می‌توانید از امکانات رفاهی و تفریحی این مرکز خرید مثل آکواریوم، سینما و شهربازی استفاده کنید. امسال به رسم هر سال، بسیاری از آنلاین شاپ‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی همچون بانی مد، هوای مشتریان خود را دارد و محصولات را با قیمت پایین به فروش می‌رساند. بنابراین اگر در این روزها نگران هزینه‌های خود هستید، حراج جمعه سیاه فرصت مناسبی است که هر آن چه که می‌خواهید را با قیمت مناسب تهیه کنید.
در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ اما خرده‌فروشان راهی برای شکل‌گیری دوباره‌ی جمعه‌ی سیاه و تبدیل آن به چیزی تازه یافتند تا بتوانند بار منفی را برای فروشگاه‌ها و مشتریان تغییر دهند. در سال‌های اخیر، افسانه‌ی دیگری هم ظاهر شده است که جنبه‌ی ناپسندی به این سنت می‌دهد و ادعا می‌کند که در دهه‌ی ۱۸۰۰ صاحبان مزارع جنوبی آمریکا، در روز پس از شکرگزاری می‌توانستند کارگران برده را با تخفیف بخرند. اگرچه این تعریف از ریشه‌های جمعه‌ی سیاه به‌طور قابل‌توجهی باعث شده که برخی خواستار تحریم تعطیلات خرده‌فروشی شوند، اما در حقیقت هیچ مبنای واقعی ندارد. فروش کاهش داشته ولی قطعا با توجه به شرایط حاکم بر کشور در این زمان جمعه سیاه با بلک فرایدی 1400 بسیار متفاوت است و قطعا امسال تاریخ بلک فرایدی 2022 بسیار سرد خواهد بود. زمانی که یک انجمن تجاری آمریکایی متوجه موج عظیم خرید لوازم الکترونیکی در اولین دوشنبه بعد از بلک فرایدی شد. اما به هر حال می‌توان در آن تخفیف‌های چشمگیر دید و خریدهای به صرفه‌ای انجام داد. این روز که حالا به تمام دنیا و حتی ایران هم سرایت کرده، فرصت خوبی برای مردم برای خرید ارزان‌تر و برای فروشنده‌ها برای فروش بیشتر است. از سال 2005 فروشگاه‌های آنلاین فعالیت خود در روز جمعه سیاه شروع کردند و سود حاصل از فروش آنها هر سال بیشتر از سال قبل از می‌شود. نحوه برگزاری بلک فرایدی در ایران هم به صورت خرید آنلاین و هم خرید حضوری از مراکز خرید است. به همین دلیل بعضی از افراد نمی‌توانند به مراکز خرید بروند یا حتی به دلیل شلوغی و ازدحام جمعیت، برخی موفق به خرید نمی‌شوند. در سال ۲۰۰۵، دولت کانادا اولین دوشنبه بعد از بلک فرایدی را دوشنبه سایبری معرفی کرد، که در این روز افراد می‌توانند با همان تخفیفات بلک فرایدی کالای موردنیاز خود را خریداری کنند. درنتیجه، جمعه سیاه همان روزی بود که رنگ گزارش درآمدی فروشگاه‌ها از قرمز به سیاه تغییر می‌کرد. چند سالی می‌شود که بلک فرایدی ترکیه، دبی و دیگر کشورهای همسایه راهش را به ایران هم باز کرده و برندهای مختلف به مناسبت پایان پاییز تخفیف‌های خوبی را می‌گذارند. البته حراج جمعه سیاه در ایران هنوز به همه محصولات و خدمات منتقل نشده و مثلاً شما نمی‌توانید وسایل آشپزخانه را در این حراجی بخرید. این سنت ادامه داشت تا اینکه در سال 1980 حراجی بلک فرایدی black Friday در معنای فارسی جمعه سیاه برای خرید با بهترین قیمت توسط برخی از تجار پیشنهاد شد.
حراج جمعه سیاه در دنیا از چه اهمیتی برخوردار است؟
تاریخچه بلک فرایدی یا همان جمعه سیاه به سال ۱۴۲۳ برمیگرده یعنی تقریباً ۶۰۰ سال پیش! زمانی که کشور آمریکا درگیر بازسازی شهرهای خود پس از جنگ جهانی بود و انحصار طلا برای مدتی از دست دولت خارج شده و به دست دو نفر دلال سودجو افتاده بود. رفته رفته خرده‌فروش‌های بیشتری به این موج پیوستند، و برچسب تخفیف‌های ویژه خود را روی محصولات چشمگیر زدند. موارد بی‌شماری از آسیب‌های جزئی گرفته تا سرقت از مغازه‌ها در این روز اتفاق می‌افتاد. در سال ۲۰۱۵ میزان خرید محصولات از فروشگاه‌های حقیقی و آنلاین مرز ۲ میلیون پوند را رد کرد. در همین سال بلک فرایدی پرمنفعت‌ترین روز خرید در بریتانیا لقب گرفت و در رتبه اول ایستاد. از آنجا که در طول سال فروشگاه‌های زیادی به دلیل قیمت‌های بالا و فروش کمی که دارند، ضرر ده هستند، بلک فرایدی این فرصت را برای آنها فراهم کرده تا با کاهش قیمت محصولاتشان، فروش بیشتری داشته باشند تا میزان ضرر و زیانشان جبران شود. با بالا گرفتن رقابت فروشگاه‌های حقیقی، هرکس سعی در جلو کشیدن ساعت این روز داشت. در سال‌های گذشته، مغازه‌ها رأس ساعت ۱۲ بامداد، در فروشگاه‌های خود را باز می‌کردند. جمعه سیاه بانی مد نیز هر سال برگزار می‌شود و تاریخ شروع و پایان آن به همراه تخفیف‌های ویژه بلک فرایدی به همگان اعلام خواهد شد. در پاسخ به این سوال که بلک فرایدی چه زمانی ست؛ باید گفت تاریخ حراج جمعه سیاه درست یک روز پس از تاریخ جشن شکرگزاری که در آخرین پنجشنبه‌ی ماه نوامبر برگزار می‌شود، آغاز خواهد شد. بلک فرایدی (Black Friday) که امسال در 26 نوامبر یا 5 آذرماه 1400 برگزار می‌شود، یکی از روزهای مهم سال در دنیا برای خرید و فروش محصولات با تخفیف بسیار بالا است. در این روز بسیاری از مردم در سراسر دنیا خریدهای سال نو را با قیمت بسیار پایین از فروشگاه‌های مهمی از جمله آمازون، تارگت و والمارت تهیه می‌کنند. همین ازدحام جمعیت برای خرید در روز جمعه، یعنی بعد از روز شکرگزاری، باعث شد که برخی از فروشگاه‌ها محصولات خود را با تخفیف به فروش برسانند، تا مشتریان بیشتری جذب آنها شوند. برخی از برندها مانند بربری، الکساندر مک کوئین، کارتیه و دیگر برندهای لوکس اصلاً در حراجی جمعه سیاه شرکت نمی‌کنند و شعار تبلیغاتی‌شان تولید کالای لوکس است. در واقع این برندها ترجیح می‌دهند کالایشان کم مشتری و بی‌نهایت گران باشد؛ اما در تخفیف به فروش نرسد. مثلاً برند بربری در پایان سال و با رونمایی از محصولات جدیدش، محصولات قبلی را نابود کرده؛ اما تحت هیچ شرایطی در اوت‌لت یا حراجی به فروش نمی‌رساند. از اوایل قرن بیست‌ویکم خرده‌فروشان بزرگ آمریکایی تلاش‌هایی را برای معرفی جمعه‌ی سیاه به کشورهای دیگر در سراسر جهان انجام دادند و خرده‌فروشان بیرون از آمریکا هم کوشیدند برای رقابت با خرده‌فروشان آنلاین آمریکایی، این روز حراج را برگزار کنند. بدین ترتیب خرده‌فروشان جهان به‌ویژه در سال‌های اخیر از روند برگزاری جمعه‌ی سیاه برای بازاریابی محصولات خود و افزایش فروش استفاده کرده‌اند. حتی فروشگاه‌ها هم برای افزایش سود خود، زمان بیشتری را به این سنت تخفیف اختصاص دادند و هر بار زودتر و زودتر شروع به کار کردند به‌طوری که اکنون برخی خریداران می‌توانند بلافاصله پس از غذای شکرگزاری خود به فروشگاه‌های دارای حراج جمعه‌ی سیاه مراجعه کنند. اکنون مردم تمایل بیشتری به خرید آنلاین دارند و به فروشگاه‌های آنلاین بیشتر اعتماد می‌کنند. به همین دلیل اصلاً لزومی ندارد که برای به دست آوردن یک تلویزیون 80 اینچ از یک روز قبل از تاریخ بلک فرایدی توی صف‌های عظیم بایستند. وارد فروشگاه آنلاین مورد نظر خود شوند و در رقابتی بی دردسر و بدون خون ریزی کالای دلخواه خود را به صورت آنلاین خرید کنند. تاریخچه‌ی جمعه سیاه در فرهنگ ایالات متحده به رژه‌ی بابانوئل (Santa Claus Paade) هم مربوط می‌شود. آمریکایی‌ها برای جشن‌گرفتن روز شکرگزاری، رژه‌هایی هم برگزار می‌کنند که بابانوئل در انتهای رژه حرکت می‌کند. این حرکت یعنی بابانوئل به‌زودی می‌آید و آماده‌شدن آمریکایی‌ها برای مهم‌ترین تعطیلات پس از روز شکرگزاری را نشان می‌دهد. در قرن‌های نوزدهم و بیستم، فروشگاه‌های بزرگی در آمریکا و کانادا از رژه‌های بابانوئل برای تبلیغات و بازاریابی استفاده می‌کردند و به‌نوعی پشتیبان مالی رژه هم بودند. به‌هرحال، این روند به‌مرور ادامه پیدا کرد تا اینکه اولین روز پس از جشن شکرگزاری، به‌عنوان اولین روز فصل خرید در آمریکای‌شمالی شهرت یافت. در امارات متحده عربی، فروشگاه آنلاین قدرتمند (souq) این روز را اولین بار برگزار کرد.